Jest to proces zbierania i przetwarzania informacji prowadzących do diagnozy systemu wynagrodzeń. Jest to badanie pod względem ilościowym i jakościowym określonych składników systemu wynagrodzeń w danej firmie, branży, regionie bądź w przekroju danej grupy zawodowej. Analiza wynagrodzeń jest jednym z obszarów zarządzania systemem wynagrodzeń i służy do podejmowania działań korygujących i usprawniających istniejący system wynagrodzeń lub jego składowe.
Najczęściej stosowanym przedmiotem analizy wynagrodzeń jest rozpoznanie zasad kształtowania wynagrodzeń, ocena efektywności i rentowności wynagrodzeń, analiza poziomu, rozkładu i dynamiki wynagrodzeń w danym okresie czasu, rozpoznanie struktury wewnętrznej, analiza zróżnicowania wynagrodzeń, ocena konkurencyjności wynagrodzeń na rynku pracy, analiza korelacji wynagrodzeń z efektami działalności firmy, bądź ogólna ocena poziomu zarządzania systemem wynagrodzeń.
Analiza wynagrodzeń powinna być prowadzona w sposób cykliczny w celu zdiagnozowania problemów płacowych w ujęciu dynamicznym. Analizę wynagrodzeń mogą przeprowadzać służby kadrowo–płacowe danej organizacji bądź wyspecjalizowane firmy badawcze zajmujące się badaniem rynku wynagrodzeń.
Na analizę wynagrodzeń składają się trzy grupy działań: